H Ελένη Βιτάλη (Λαβίδα), γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε ταξιδεύοντας από παιδί, σε όλη την επικράτεια. Mέλος της μουσικής οικογένειας των Λαβιδαίων και κόρη του (γνωστού στην εποχή του) συνθέτη & μουσικού, δεξιοτέχνη στο σαντούρι & στο τσίμπαλο Τάκη Λαβίδα και της Λούσης Καραγεωργίου.Βιτάλη Ελένη - Μυθικά πρόσωπα
14 Νοεμβρίου 2009

ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΑΓΓΕΛΗ ΣΙΜΟ
Μυθικά πρόσωπα του τραγουδιού όπως τα έζησα ΕΛΕΝΗ ΒΙΤΑΛΗ
Ένα φαινόμενο, μια ιδιαίτερη παρουσία στο χώρο του ελληνικού μας τραγουδιού, η Ελένη Βιτάλη, ασύγκριτη και μοναδική, από την πρώτη της κιόλας εμφάνιση, πριν τριάντα περίπου χρόνια, παραμένει σταθερή και ακλόνητη αξία για να μας θυμίζει το μεγαλείο και τη δύναμη της λαϊκής ψυχής.
Έγινε μύθος, που δεν θα χάσει ποτέ την αίγλη του και θα βρίσκεται παντοτινά στο προσκήνιο και το ρυθμό κάθε εποχής, γιατί παίζει με τις χορδές της καρδιάς μας, μας συγκινεί, μας συναρπάζει, μας κάνει να τη λατρεύουμε και να τη θεωρούμε δικό μας άνθρωπο. Η φωνή της μαγική, ονειρεμένη, με έκταση, εκφραστικότητα, λυρισμό και με σπάνια χροιά, μας ταξιδεύει σ’ ονειρεμένους κόσμους, μας συναρπάζει, μας συγκινεί, μας γαληνεύει. Είναι από αυτές τις φωνές που εμφανίζονται σαν κομήτες για να ταράξουν τα ήρεμα νερά κάθε εποχής.
Έχει κατορθώσει να κατακτήσει όλα τα κοινωνικά στρώματα. Τη θαυμάζουν άνθρωποι του πνεύματος και των γραμμάτων, αλλά κυρίως η νεολαία. Οι εμφανίσεις της σήμερα είναι λιγοστές, αλλά όπου δίνει τον παρόν οι χώροι είναι κατάμεστοι από τον κόσμο της που την αποθεώνει. Διαθέτει μια σπάνια υφολογία, τα συναισθήματα της καρδιάς της στην κάθε ερμηνεία συνοδεύουν και διαμορφώνουν έντονα τις εκφράσεις του προσώπου της. Το γέλιο, η λύπη, η χαρά αντικατοπτρίζονται στα χαρακτηριστικά της και στο βλέμμα της. Η ερμηνευτική της δύναμη και η καθηλωτική έκφραση της φωνής της πηγάζουν πάντα από τις αλήθειες της ψυχής της, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κάθε ακροατής.
Πρωτοπόρος τραγουδοποιός δεν διστάζει να εκφραστεί ελεύθερα, αληθινά, και να καυτηριάζει με τον δικό της τρόπο τα κακώς κείμενα κάθε εποχής.
Γύρω στα 1973 γνώρισα την Ελένη Βιτάλη στα πρώτα της βήματα, όταν τραγουδούσε σε μπουάτ της Πλάκας. Η γνωριμία μου μαζί της υπήρξε καθοριστική για τη ζωή και το έργο μου. Με το πρώτο άκουσμα της φωνής της εκστασιάστηκα, την πλησίασα και έγινα ο πιο πιστός και αγαπημένος φίλος της, αλλά και θαυμαστής της. Ήταν αυθεντική επίγονος των μεγάλων λαϊκών τραγουδιστριών. Παιδί του λαϊκού συνθέτη Τάκη Λαβίδα, είχε την ικανότητα να χειρίζεται τη φωνή της με μεγάλη ευχέρεια και να εκφράζει με αμεσότητα και απλότητα τον λαϊκό καημό και σκοπό, και γι’ αυτό είναι ίσως η πιο μεγάλη λαϊκή τραγουδίστρια της νεότερης γενιάς, διαπίστωση που έκαναν συχνά ο Στέλιος Καζαντζίδης, η Καίτη Γκρέυ, η Γιώτα Λύδια, ο Μανόλης Αγγελόπουλος, ο Γιώργος Νταλάρας, και άλλοι πολλοί επώνυμοι και ανώνυμοι που τη θαύμαζαν και τη θαυμάζουν.
Η Βιτάλη δεν είναι μόνο μια αληθινή φίλη, είναι αυτή που τραγουδάει τα τραγούδια μου ιδανικά. Ερμήνευσε δύο μου τραγούδια σε μια ολοκληρωμένη μου δουλειά το 1994, που έγραψα τη μουσική και τον στίχο και έχει γενικό τίτλο «Όμορφό μου Καλοκαίρι». Αργότερα μου ερμήνευσε και άλλα τρία τραγούδια, σε στίχους δικούς και μουσική, με τους τίτλους: «Σοφία», «Στην Κομοτηνή, στην Κω», «Δεν φυλακίζομαι».
Η Ελένη με ένα πανέμορφο προσωπάκι, ήταν πάντοτε ένα παιδί με μεγάλη ευαισθησία και συγχρόνως με σπάνια ανθρωπιά και ωριμότητα. Η Ελενίτσα, όπως την αποκαλούσαμε, ήταν ο «αρχηγός της παρέας» και ήξερε να προσφέρει με το πηγαίο χιούμορ της το γέλιο και τη χαρά σε όλους του φίλους της, που είμαστε όλοι μια καλλιτεχνική παρέα. Θυμάμαι πόσο μας μάγευε όταν τραγουδούσε στα ταβερνάκια της Πλάκας και τσουγκρίζαμε κανένα ποτηράκι. Κοντά της πάντα βρισκόταν η μητέρα της Χαρούλα, σαν φύλακας άγγελός της. Όταν τραγουδούσε για την παρέα της, πολλές φορές με έκανε να δακρύζω από συγκίνηση. Ήμουνα σίγουρος πως κάποτε θα γινόταν μια πολύ σπουδαία τραγουδίστρια. Η αγνότητά της με τρόμαζε και με ανησυχούσε, γιατί δεν χωρούσε στον κόσμο της νύχτας και των κυκλωμάτων, φοβόμουνα μήπως λυγίσει, απογοητευτεί, απομακρυνθεί από την τέχνη της. Συχνά με βοηθούσε σε δοκιμές να ολοκληρώσουμε μελωδίες στο κασετόφωνο, μου μιλούσε με κατανόηση και εκτίμηση, ποτέ δεν με είδε αφ’ υψηλού, ούτε εμένα, ούτε κανέναν άλλο. Παρέμεινε πάντα το παιδί που έκρυβε μέσα της και ποτέ η Virginia Wolf, γι’ αυτό παρατηρούσε σε βάθος τα πράγματα και τραγουδούσε φυσικά, αβίαστα, με μια βαθιά εκφραστικότητα.
Σήμερα παραμένει το ίδιο παιδί, επιμελημένα ατημέλητη στο ντύσιμο και απλή, άψογη στο πρόσωπο και στο κτένισμα. Εργατική λάτρισσα του τραγουδιού, ακούραστη στη δουλειά της, συλλέκτρια αντικών και ιστορικών αντικειμένων, φυσιολάτρισσα, εκστασιασμένη με τα λουλούδια, μοναχική, μακριά από τον πολύ κόσμο, κλείνεται στο σπίτι της με τη δική της αυτάρκεια και ωριμότητα σκέψης, την απασχολεί η φιλοσοφική τάση και ο στοχασμός γύρω από το σύμπαν, τον άνθρωπο και τις αλήθειες της ζωής. Έχει λίγους εκλεκτούς φίλους, που κάθε φορά που τους συναντά τους προσφέρει τη χαρά με το πηγαίο χιούμορ της, που ίσως μέσα του κρύβει ένα θλιμμένο άτομο.
Τραγούδια της που αγάπησα και με συγκίνησαν: «Το νανούρισμα» από τον δίσκο «Δεν περισσεύει υπομονή» των Αργύρη Κουνάδη - Β. Γκούφα, «Τα Λιανοτράγουδα» που τραγούδησε από τον κύκλο Θεοδωράκη-Ρίτσου, το «Κι αν ο καημός» του Σπύρου Σαμοΐλη, «Τα δημοτικά» της, «Παίξε Χρήστο επειγόντως», «Κύριε των δυνάμεων», «Βάρα μου το ντέφι», «Χόρευε γιατί χανόμαστε», «Ξαφνικός έρωτας», «Και μαζί και μόνοι», και όλα τα τραγούδια της από το «Απέναντι μπαλκόνι» και το «Ποιός φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ». Ο τελευταίος της δίσκος «Επτά και να προσέχεις», που έχει γράψει και σ’ αυτόν τη μουσική και τους στίχους, έχει μεγάλη απήχηση στο κοινό. Από τον δίσκο αυτόν μ’ αρέσουν ιδιαίτερα τα τραγούδια «Χαραμάδα», «Με κρασί, τσιγάρο και φιλιά», «Καράβια αραγμένα», «Επτά».
Εύχομαι η φωνή της ψυχής της να συνεχίσει να εκφράζεται μέσα από τα τραγούδια της και να μας χαρίζει… αλησμόνητες στιγμές.